Op weg naar een gezond microbioom, met wat hulp van buitenaf

Op weg naar een gezond microbioom,

met wat hulp van buitenaf

– Dr. Linda Wanders, arts – 

Bacteriën werden voorheen alleen maar geassocieerd met viezigheid en ziektes, tegenwoordig is dat wel anders. We weten inmiddels dat de samenstelling van de bacteriën in en om ons heen een reflectie is van onze gezondheid. Bepaalde ziekten zijn direct verbonden aan een verstoring van bacteriën zoals, antibiotica geassocieerde diarree of een Clostridium difficile diarree, terwijl anderen indirect met de darmflora verbonden lijken te zijn zoals suikerziekte en astma.

Door de darmflora weer terug in balans te brengen, zien we ook dat mensen weer gezond worden. Bij Clostrium difficile diarree kan dat gedaan worden door gezonde darmflora over te plaatsen naar een Clostridium patiënt, waardoor de juiste balans weer terugkeert. Bij antibiotica-geassocieerde diarree ga je juist preventief te werk door tijdens de antibioticabehandeling de darmflora te ondersteunen met gunstige bacteriën. Studies hebben uitgewezen dat probiotica de kans op antibiotica geassocieerde diarree aanzienlijk verminderen.

In 2009 stond al een stuk in Huisarts en Wetenschap* waarin wordt aangeraden om probiotica voor te schrijven aan patiënten ouder dan 50 jaar die antibiotica krijgen,  om de kans op diarree en infectie met Clostridium difficile te verlagen. In de Engelse nationale zorgrichtlijnen wordt ook aangeraden om voor hoog-risicopatiënten probiotica (met name S. boulardii en L. rhamnosus) voor te schrijven op het moment dat de patiënt antibiotica gebruikt.

Los van probiotica is er ook ruimte voor prebiotica om gunstige omstandigheden te scheppen voor de goede darmbacteriën. Uit onderzoek is gebleken dat prebiotica gunstige effecten kunnen hebben op je gezondheid. Dit kan zijn doordat een bepaalde bacteriegroep gestimuleerd wordt door bepaalde voeding, maar ook dat de stofwisseling van de darmflora als geheel in een gunstige richting wordt gestuurd. In de praktijk komt dat neer op een stimulatie van de fermentatie (omzetting) van koolhydraten ten koste van fermentatie van eiwitten.

Maar in welke producten vinden we nou de prebiotica?
– Inuline: zit o.a. in wortels van bepaalde planten (chicorei, artisjokken, schorseneren).
– Fructo-oligosachariden (FOS): zit o.a. in bananen, uien, asperges, prei.
– Galacto-oligosachariden (GOS): zit o.a.in peulvruchten en sommige noten.

Met een gevarieerde voeding kom je al een heel eind. Dat levert dagelijks al vijf tot tien gram aan niet-verteerbare oligosachariden (in groenten, fruit, granen). Het gaat hierbij vooral om fructo-oligosachariden. Als je denkt dat je nog een extra boost nodig hebt, dan zou je een prebioticum kunnen gebruiken in de vorm van een supplement. Je hebt dan eenzelfde hoeveelheid nodig (dus 5-10 gram per dag) om het effectief te kunnen laten zijn. Let daarom op de dosis als je een supplement aanschaft. Een teveel aan prebiotica kan in principe geen kwaad, maar kan wel zorgen voor een opgeblazen gevoel en winderigheid.

Zorg goed voor jezelf, zorg voor je darmbacteriën!