Parkinson begint in onze darmen?
Studies met muizen laten zien dat bepaalde darmbacteriën de symptomen van Parkinson kunnen verergeren. In mensen treden er vaak, nog voordat symptomen van Parkinson ontstaan, darmklachten op. Zodoende richt veel onderzoek zich nu op de link tussen darmbacteriën in darmen en de ziekte van Parkinson.
Een recente publicatie van Zweedse onderzoekers onderschrijft deze link. De onderzoekers analyseerden gegevens van 9.430 patiënten, waarbij ze specifiek keken naar welke van patiënten een vagotomie hadden ondergaan. Een vagotomie is een chirurgische ingreep waarbij de nervus vagus, een zenuwbaan die de maag/darmen met hersenen verbindt, wordt doorgesneden. De onderzoekers richtten zich op deze ingreep, vanwege de volgende theorie: dat de ziekte van Parkinson, via de nervus vagus, vanuit de darmen naar de hersenen uitbreidt.
De onderzoekers vonden een interessant verschil tussen patiënten die een gehele vagotomie of een gedeeltelijke vagotomie hadden ondergaan. Bij een volledige vagotomie wordt de hele nervus vagus doorgesneden, bij een onvolledige worden alleen de zenuwvezels naar de maag doorgesneden. In de eerste groep met een volledige vagotomie was de kans om de ziekte van Parkinson te krijgen 40% lager dan in de groep met een onvolledige vagotomie. Een mogelijke verklaring hiervoor is: wanneer de nervus vagus onklaar gemaakt wordt, treedt er mogelijk minder ophoping van Lewy bodies op in de hersenen. Lewy bodies spelen een belangrijke rol in het ontstaan van de ziekte van Parkinson.
Het gaat op dit moment nog om ‘preliminaire bevindingen’. Dit zijn vroege bevindingen die een suggestie opwekken dat er een relatie bestaat. Meer onderzoek bij mensen zal uitwijzen hoe darmbacteriën en de nervus vagus precies betrokken zijn bij de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson.
Mocht dit in de toekomst helder zijn, dan zal volgende stap in onderzoek zijn om te achterhalen welke specifieke soorten bacteriën potentieel bijdragen aan de ziekte. Dit zou mogelijkheden kunnen bieden om nieuwe behandelingen gericht op darmbacteriën in te zetten, bijvoorbeeld door het geven van antibiotica. Mocht het zijn dat de ziekte van Parkinson juist ontstaat door een tekort aan bepaalde darmbacteriën, dan zouden patiënten bacteriën aangeboden kunnen krijgen om de hoeveelheid van deze darmbacteriën weer op peil te krijgen.
Bron: Liu, B., Fang, F., Pedersen, N. L., Tillander, A., Ludvigsson, J. F., Ekbom, A., … & Wirdefeldt, K. (2017). Vagotomy and Parkinson disease A Swedish register–based matched-cohort study. Neurology, 10-1212.