Coeliakie

Glutenvrije dieet en kwaliteit van leven

Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem antistoffen aanmaakt na het eten van gluten. Deze antistoffen zorgen voor een ontstekingsreactie in de darm en daardoor voor schade aan de darmwand (vlokatrofie). Hierdoor ontstaan buikklachten zoals buikpijn, diarree en obstipatie. Maar ook vele andere klachten zijn mogelijk zoals bloedarmoede, vermoeidheid, hoofdpijn en gewichtsverlies. Tot nu toe is de enige behandeling een volledig glutenvrij dieet. Dit dieet kan heel wat impact hebben op het dagelijks leven. Tegenwoordig is er steeds meer aandacht voor glutenvrij eten en zijn er ook een hoop nieuwe producten op de markt gekomen. Toch blijven een aantal drempels aanwezig waardoor het moeilijk kan zijn om het dieet te volgen. Voorbeelden van deze drempels zijn de hogere kosten van glutenvrije producten, uit eten gaan en op vakantie gaan.

Recent heeft een onderzoeksgroep in Saudi-Arabië gekeken naar het effect van een glutenvrij dieet op de kwaliteit van leven bij mensen met coeliakie. In een groep van 97 volwassenen met coeliakie bleek op basis van vragenlijsten dat 73% zich hield aan het glutenvrije dieet en dat zij dus therapietrouw waren. Het wel of niet volgen van het dieet liet geen verschil zien in kwaliteit van leven, maar wel was er een verschil in leeftijd. De volwassenen die zich niet aan het dieet hielden waren een stuk jonger vergeleken met de volwassenen die wel therapietrouw waren. Ook was er een relatie te zien tussen voedselzekerheid en therapietrouwheid. Het begrip voedselzekerheid omvat de beschikbaarheid, betaalbaarheid en toegankelijkheid van voeding. Bij het volgen van een glutenvrij dieet was er meer voedselonzekerheid door onder andere de hogere kosten van de producten en omdat het nog steeds beperkt beschikbaar is vergeleken met glutenbevattende producten. In totaal gaven 62% van de volwassenen aan dat ze te maken hadden met voedselonzekerheid. Het bleek dat bij een lager inkomen en bij een minder centrale woonplek er meer voedselonzekerheid was en een mindere kwaliteit van leven.

“…bij een lager inkomen en bij een minder centrale woonplek er meer voedselonzekerheid was en een mindere kwaliteit van leven.”

In een ander onderzoek is bij mensen met coeliakie de kwaliteit van leven op het moment van diagnose vergeleken met de kwaliteit van leven één tot twee jaar later. Het bleek dat mensen met coeliakie een lagere kwaliteit van leven hadden op het moment van het stellen van de diagnose in vergelijking met mensen zonder coeliakie. Er was een verbetering te zien in de kwaliteit van leven toen gestart werd met een glutenvrij dieet, maar het normaliseerde niet tot de gemiddelde kwaliteit van leven van mensen zonder coeliakie.

Al met al is een glutenvrij dieet niet zo eenvoudig als het soms lijkt. Voedselonzekerheid speelt bij deze diagnose een grote rol aangezien glutenvrije producten vaak duur zijn en het soms minder makkelijk verkrijgbaar is. Ook is het lastiger om spontaan ergens te gaan eten of om op vakantie gaan. De voedselonzekerheid bij mensen met coeliakie heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven, maar het glutenvrije dieet heeft hier geen invloed op. Het starten van een glutenvrij dieet na het stellen van de diagnose verbetert juist de kwaliteit van leven, maar normaliseert deze niet wat wellicht te maken heeft met de voedselonzekerheid.

Bronnen:

Lees ook: