obstipatie

Thuistherapie is Effectief bij Chronische Obstipatie door ‘Dyssynergische Ontlasting’

‘Dyssynergische ontlasting’ is een aandoening waarbij patiënten moeite hebben om ontlasting uit het lichaam te krijgen. Dit kan zorgen voor chronische obstipatie. Bij ongeveer een derde van de mensen met obstipatie is er sprake van dyssynergische ontlasting. De aandoening heeft verschillende namen, zo wordt het ook wel ‘anismus’, ‘obstructieve defecatie’, ‘spastische bekkenbodemsyndroom’ en ‘anale sfincter dyssynergie’ genoemd. Het probleem van de aandoening ligt bij de spieren en zenuwen van de bekkenbodem. Bij een normale stoelgang werken deze spieren en zenuwen goed samen om de ontlasting uit het lichaam te krijgen. Voor een goede stoelgang van ontlasting moeten de spieren op de juiste momenten ontspannen of samentrekken. Onder andere de spieren van de buik, endeldarm en anus zijn hierbij betrokken. Bij dyssynergische ontlasting is de coördinatie tussen de spieren aangetast, wat ervoor zorgt dat de spieren willekeurig samentrekken of ontspannen. Ook voelen patiënten niet goed aankomen wanneer zij moeten ontlasten.

Er zijn geen duidelijke oorzaken aan te wijzen voor de aandoening. Wel wordt het vaker gezien bij mensen met schade aan het anale kanaal, slachtoffers van seksueel misbruik en bij vrouwen die zwanger zijn of gebaard hebben. Daarnaast hebben patiënten klachten van een opgeblazen gevoel, harde ontlasting en moeten zij soms handmatig de ontlasting op gang brengen. De aandoening kan met drukmetingen (manometrie) in de endeldarm worden vastgesteld.

Behandelingen voor de aandoening zijn laxantia en biofeedbacktherapie. Bij biofeedbacktherapie worden sensoren op het lichaam geplakt die informatie(feedback) doorgeven aan een computer. Zo is te zien hoe de spieren en zenuwen op dat moment werken en reageren. Door deze informatie kunnen de spieren getraind worden om effectief de ontlasting uit het lichaam te werken. 

“Bij biofeedbacktherapie worden sensoren op het lichaam geplakt die informatie(feedback) doorgeven aan een computer.”

Meerdere onderzoeken hebben laten zien dat biofeedbacktherapie erg goed werkt bij dyssynergische ontlasting, zelfs beter dan laxantia. Daarom wordt in de Verenigde Staten en Europa de therapie aangeraden door MDL-artsen. Echter, bijbiofeedbacktherapie moet de patiënt eens per 2 weken, 1 uur lang in het ziekenhuis zijn en dit ongeveer 4 tot 6 keer. Dit wordt vaak als tijdrovend ervaren en de therapie moet door getraind personeel gegeven worden. Hierdoor is de therapie niet voor iedereen beschikbaar. Een alternatief is dat patiënten zelf thuis de therapie volgen. De effectiviteit van thuistherapie was tot voor kort niet bekend.

Het onderzoek

Onderzoekers uit de Verenigde Staten hebben gekeken of biofeedbacktherapie thuis effectief is. Zij hebben thuistherapie vergeleken met ziekenhuistherapie. De groep patiënten die werd behandeld in het ziekenhuis moesten 4 tot 6 sessies volgen. De thuistherapie groep leerden tijdens 1 sessie hoe zij het apparaat moesten gebruiken. Zij moesten vervolgens minimaal 2x per dag het apparaat gebruiken en na 4 en 8 weken op controle komen. In totaal waren er 2 groepen van 50 patiënten. Uiteindelijk voltooiden 38 patiënten de thuistherapie en 45 patiënten de therapie in het ziekenhuis. Uit de resultaten kwam naar voren dat de werking van spieren en zenuwen verbeterde in beide groepen. Ook hadden patiënten vaker ontlasting (p<0.0001) en waren patiënten meer tevreden met de ontlasting (p<0.0001) in vergelijking met voor de behandeling. De uitkomst van beide behandelingen verschilde niet van elkaar: de thuistherapie was net zo effectief als de ziekenhuistherapie (non-inferiority). Gemiddeld kostte de thuistherapie 1081 dollar en de ziekenhuistherapie 1621 dollar. Tijdens de studie waren er geen ernstige bijwerkingen.

“De thuistherapie was net zo effectief als de ziekenhuistherapie”.

Thuistherapie is effectief

Concluderend is biofeedbacktherapie zowel in het ziekenhuis als thuis effectief voor de behandeling van chronische obstipatie bij dyssynergische ontlasting. Thuistherapie was duidelijk goedkoper en kan de toegankelijkheid van biofeedbacktherapie in de toekomst vergroten.

Bron: Rao SSC, Valestin JA, Xiang X,Hamdy S, Bradley CS, Zimmerman MB. Home-based versus office-based biofeedbacktherapy for constipation with dyssynergic defecation: a randomised controlled trial. Lancet Gastroenterol Hepatol [Internet]. 2018;3(11):768–77.

Lees meer: